สภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภค: แบบนี้ดีไหม?

                                                                           ปกรณ์ นิลประพันธ์

ร่าง

บันทึกหลักการและเหตุผล

ประกอบร่างพระราชบัญญัติสภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภคแห่งประเทศไทย

พ.ศ. ….

                  

หลักการ

                   ให้มีกฎหมายว่าด้วยสภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภคแห่งประเทศไทย

เหตุผล

                   โดยที่ผู้บริโภคได้แก่ประชาชนทุกคนของประเทศที่บริโภคสินค้าหรือบริการต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน การคุ้มครองผู้บริโภคจึงเป็นภารกิจที่ครอบคลุมถึงประชาชนทุกคน ยิ่งสินค้าและบริการมีความหลากหลายมากขึ้นเท่าใด การคุ้มครองผู้บริโภคก็ยิ่งต้องขยายออกไปกว้างขวางมากขึ้นเท่านั้น แม้ปัจจุบันรัฐจะมีหน่วยงานที่รับผิดชอบในเรื่องนี้โดยตรงอยู่แล้ว แต่ด้วยข้อจำกัดด้านงบประมาณและอัตรากำลัง รวมทั้งขั้นตอนการปฏิบัติราชการทำให้การดำเนินภารกิจด้านการคุ้มครองผู้บริโภคโดยภาครัฐฝ่ายเดียวนั้นเกิดผลสัมฤทธิ์ไม่มากนัก  อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบันนั้นประชาชนซึ่งเป็นผู้บริโภคมีความตื่นตัวในการคุ้มครองสิทธิของตนเองมากขึ้น มีการรวมกลุ่มกันจัดตั้งเป็นนิติบุคคลที่มีความเป็นอิสระในการดำเนินงานและมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริม คุ้มครอง และเผยแพร่สิทธิของผู้บริโภคโดยไม่แสวงหากำไรเพิ่มมากขึ้น  สมควรส่งเสริมให้องค์กรเหล่านี้รวมตัวกันเป็นสภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภคแห่งประเทศไทยเพื่อสร้างเครือข่ายการคุ้มครองผู้บริโภคที่มีความเข้มแข็ง อันเป็นการสนับสนุนการปฏิบัติภารกิจด้านการคุ้มครองผู้บริโภคของรัฐในด้านต่าง ๆ ทั้งการส่งเสริม คุ้มครอง และเผยแพร่สิทธิของผู้บริโภค การให้คำปรึกษาและข้อเสนอแนะแก่รัฐบาลเพื่อส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภค การศึกษา วิจัย วิเคราะห์ ทดสอบ หรือทดลอง คุณภาพ ความปลอดภัย และความคุ้มค่าของสินค้าหรือบริการต่าง ๆ และเผยแพร่ข้อมูลดังกล่าวต่อสมาชิกและผู้บริโภคทั่วไปเพื่อให้ผู้บริโภคมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น และสมควรกำหนดให้สภาองค์กรดังกล่าวมีอำนาจให้บริการรับรองคุณภาพหรือความคุ้มค่าของสินค้าหรือบริการอันเป็นประโยชน์ต่อผู้บริโภคโดยรวม  จึงจำเป็นต้องตราพระราชบัญญัตินี้

ร่าง

พระราชบัญญัติ

สภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภคแห่งประเทศไทย

พ.ศ. ….

                  

...........................................

...........................................

............................................

                   .........................................................................................................................................

..........................................

                   โดยที่เป็นการสมควรมีกฎหมายว่าด้วยสภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภคแห่งประเทศไทย

                   .........................................................................................................................................

..........................................

                   มาตรา ๑  พระราชบัญญัตินี้เรียกว่า “พระราชบัญญัติสภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภคแห่งประเทศไทย พ.ศ. ....”

                   มาตรา ๒  พระราชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป

                   มาตรา ๓  ในพระราชบัญญัตินี้

                   “ผู้บริโภค” หมายความว่า ผู้บริโภคตามกฎหมายว่าด้วยการคุ้มครองผู้บริโภค

                   “สิทธิของผู้บริโภค” หมายความว่า สิทธิของผู้บริโภคตามกฎหมายว่าด้วยการคุ้มครองผู้บริโภค

                   “สภาองค์กร” หมายความว่า สภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภคแห่งประเทศไทย

                   “ข้อบังคับ” หมายความว่า ข้อบังคับของสภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภคแห่งประเทศไทย

                   “สมาชิก” หมายความว่า สมาชิกของสภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภคแห่งประเทศไทย

                   “คณะกรรมการ” หมายความว่า คณะกรรมการสภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภคแห่งประเทศไทย

                    “กรรมการ” หมายความว่า กรรมการสภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภคแห่งประเทศไทย

               “พนักงาน” หมายความว่า พนักงานและลูกจ้างของสภาสภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภคแห่งประเทศไทย

                    “พนักงานเจ้าหน้าที่” หมายความว่า ผู้ซึ่งรัฐมนตรีแต่งตั้งให้ปฏิบัติการตามพระราชบัญญัตินี้

                   “รัฐมนตรี” หมายความว่า รัฐมนตรีผู้รักษาการตามพระราชบัญญัตินี้

                   มาตรา ๔  ให้นายกรัฐมนตรีรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้ และให้มีอำนาจแต่งตั้งพนักงานเจ้าหน้าที่ และกำหนดกิจการอื่นเพื่อปฏิบัติการตามพระราชบัญญัตินี้

หมวด ๑

การจัดตั้ง

                  

                   มาตรา ๕  ให้จัดตั้งสภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภคแห่งประเทศไทยขึ้น มีอำนาจหน้าที่ตามวัตถุประสงค์ที่กำหนดในพระราชบัญญัตินี้

                   ให้สภาองค์กรเป็นนิติบุคคล

                   มาตรา ๖  สภาองค์กรมีวัตถุประสงค์ ดังต่อไปนี้

                   (๑) ส่งเสริม คุ้มครอง และเผยแพร่สิทธิของผู้บริโภค

                   (๒) ให้คำปรึกษาและข้อเสนอแนะแก่รัฐบาลเพื่อส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภค

                   (๓) ส่งเสริม สนับสนุน หรือจัดให้มีการศึกษา วิจัย วิเคราะห์ ทดสอบ หรือทดลอง
คุณภาพ ความปลอดภัย และความคุ้มค่าของสินค้าหรือบริการต่าง ๆ และเผยแพร่ข้อมูลดังกล่าวต่อสมาชิกและผู้บริโภคทั่วไป

                   (๔) รับรองคุณภาพหรือความคุ้มค่าของสินค้าหรือบริการ

              (๕) ร่วมมือกับหน่วยงาน องค์กร หรือสถาบันต่าง ๆ ทั้งในประเทศและต่างประเทศเพื่อประโยชน์ในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภค

                   (๖) เป็นตัวแทนของสมาชิกในการประสานนโยบายและดำเนินงานระหว่างสมาชิกกับรัฐ

                   (๗) ควบคุมดูแลให้สมาชิกปฏิบัติตามกฎหมายเกี่ยวกับการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภคและกิจการที่เกี่ยวข้อง เพื่อชื่อเสียงและเกียรติภูมิของสภาองค์กร

                   (๘) ปฏิบัติกิจการอื่น ๆ ตามแต่จะมีกฎหมายระบุให้เป็นหน้าที่ของสภาองค์กร

                   มาตรา ๗  ห้ามสภาองค์กรกระทำการ ดังต่อไปนี้

                   (๑) ประกอบวิสาหกิจ เข้าดำเนินการในการประกอบวิสาหกิจของบุคคลใด เข้าถือหุ้น เป็นหุ้นส่วนหรือร่วมทุนในการประกอบวิสาหกิจกับบุคคลใด

                   (๒) ดำเนินการด้วยประการใด ๆ อันเป็นการทำลายการแข่งขันทางการค้าอันพึงมีตามปกติวิสัยของการประกอบวิสาหกิจ

                   (๓) ดำเนินการด้วยประการใด ๆ อันอาจเป็นภัยต่อความมั่นคงของประเทศ ความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชน หรือระบบเศรษฐกิจของประเทศ

                   (๔) ให้กู้ยืมเงินหรือให้เงินแก่สมาชิกหรือบุคคลอื่นใด เว้นแต่เป็นการให้กู้ยืมเพื่อเป็นการสงเคราะห์พนักงานหรือครอบครัวของพนักงานตามข้อบังคับ หรือเป็นการให้เพื่อการกุศลสาธารณะ

                   (๕) กีดกันหรือขัดขวางมิให้ผู้ใดซึ่งมีคุณสมบัติที่จะเป็นสมาชิกได้ตามพระราชบัญญัติและข้อบังคับเข้าเป็นสมาชิก หรือให้สมาชิกออกจากสภาองค์กรโดยขัดต่อพระราชบัญญัติหรือข้อบังคับ

                   (๖) แบ่งปันผลกำไรหรือรายได้ให้แก่สมาชิก

                   (๗) ดำเนินการทางการเมือง

                   มาตรา ๘  ให้สภาองค์กรมีสำนักงานใหญ่ในกรุงเทพมหานคร และมีสำนักงานสาขาในจังหวัดอื่นได้ตามความจำเป็น

                   การจัดตั้งสำนักงานสาขาตามวรรคหนึ่ง ให้เป็นไปตามที่กำหนดในข้อบังคับ

                   มาตรา ๙  สภาองค์กรอาจจัดให้สมาชิกที่สถานที่ตั้งในเขตท้องที่เดียวกันหรือใกล้เคียงกันอยู่ในกลุ่มสมาชิกเดียวกัน หรือจะจัดกลุ่มสมาชิกตามในรูปแบบอื่นก็ได้

                   การจัดกลุ่มสมาชิกตามวรรคหนึ่งให้เป็นไปตามที่กำหนดในข้อบังคับ

                   มาตรา ๑๐  สภาองค์กรอาจมีรายได้ ดังต่อไปนี้

                   (๑) ค่าธรรมเนียมและค่าบำรุงของสมาชิก

                   (๒) ค่าบริการในการรับรองคุณภาพหรือความคุ้มค่าของสินค้าหรือบริการ

                   (๓) ทรัพย์สินที่มีผู้ยกให้

                   (๔) เงินรายได้อื่น ๆ

                   มาตรา ๑๑  ห้ามบุคคลใดนอกจากสภาองค์กรใช้ชื่อที่เป็นภาษาไทยว่า “สภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภคแห่งประเทศไทย” หรืออักษรต่างประเทศที่แปลหรืออ่านว่า“สภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภคแห่งประเทศไทย”

หมวด ๒

สมาชิก กรรมการ และพนักงาน

                  

                   มาตรา ๑๒  สภาองค์กรมีสมาชิกสองประเภท คือ

                   (๑) สมาชิกสามัญ

                   (๒) สมาชิกสมทบ

                   สมาชิกทั้งสองประเภทมีสิทธิและหน้าที่ตามที่กำหนดในข้อบังคับ

                   มาตรา ๑๓  สมาชิกสามัญของสภาองค์กรต้องเป็นนิติบุคคลที่ตั้งขึ้นตามกฎหมายไทย และมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริม คุ้มครอง หรือเผยแพร่สิทธิของผู้บริโภคโดยไม่แสวงหากำไร

                   มาตรา ๑๔  สมาชิกสมทบของสภาองค์กรต้องมีคุณสมบัติ ดังต่อไปนี้

                   (๑) เป็นบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลซึ่งดำเนินกิจกรรมเพื่อส่งเสริม คุ้มครอง หรือเผยแพร่สิทธิของผู้บริโภคในราชอาณาจักรตามที่กำหนดในข้อบังคับโดยไม่แสวงหากำไรไม่น้อยกว่าสามปีติดต่อกัน

                   (๒) เป็นบุคคลธรรมดาซึ่งมีผลงานทางวิชาการเกี่ยวกับการส่งเสริม คุ้มครอง หรือเผยแพร่สิทธิของผู้บริโภคในราชอาณาจักรตามที่กำหนดในข้อบังคับ

                   มาตรา ๑๕  ให้มีคณะกรรมการคณะหนึ่งจำนวนไม่เกินสิบห้าคนประกอบด้วยกรรมการซึ่งที่ประชุมสมาชิกสามัญเลือกตั้งจากผู้แทนสมาชิกสามัญ

                   ให้คณะกรรมการเลือกกันเองเป็นประธานสภาองค์กรคนหนึ่ง รองประธานสภาองค์กรไม่เกินสามคน และเลขาธิการสภาองค์กรคนหนึ่ง

                   การแต่งตั้งตำแหน่งอื่นให้เป็นไปตามที่กำหนดในข้อบังคับ

                   มาตรา ๑๖  กรรมการต้องไม่มีลักษณะต้องห้าม ดังต่อไปนี้

                   (๑) เป็นพนักงานของสภาองค์กร

                   (๒) เป็นบุคคลล้มละลาย

             (๓) เป็นข้าราชการประจำหรือข้าราชการการเมืองหรือเป็นผู้ดำรงตำแหน่งใด ๆ ในพรรคการเมือง

                   (๔) เป็นบุคคลวิกลจริต หรือจิตฟั่นเฟือนไม่สมประกอบ

                   (๕) เคยได้รับโทษจำคุกโดยคำพิพากษาถึงที่สุดหรือคำสั่งที่ชอบด้วยกฎหมายให้จำคุก
เว้นแต่ในความผิดที่กระทำโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษ

                   มาตรา ๑๗  กรรมการมีวาระอยู่ในตำแหน่งคราวละสามปี

                   มาตรา ๑๘  นอกจากการพ้นจากตำแหน่งตามวาระ กรรมการพ้นจากตำแหน่งเมื่อ

                   (๑) ตาย

                   (๒) ลาออก

                  (๓) ที่ประชุมใหญ่สภาองค์กรมีมติให้ออกด้วยคะแนนเสียงไม่น้อยกว่าสองในสามของจำนวนสมาชิกสามัญที่มาประชุม

                   (๔) มีลักษณะต้องห้ามตามมาตรา ๑๖

                   (๕) รัฐมนตรีโดยอนุมัติของคณะรัฐมนตรีสั่งให้พ้นจากตำแหน่งตามมาตรา ๓๓

                   มาตรา ๑๙  ในกรณีที่กรรมการพ้นจากตำแหน่งก่อนวาระ ให้คณะกรรมการจัดให้มีการเลือกตั้งแทนตำแหน่งที่ว่างภายในภายในหกสิบวัน เว้นแต่วาระของกรรมการผู้นั้นจะเหลือน้อยกว่าหนึ่งร้อยแปดสิบวัน

                   บุคคลซึ่งเข้าเป็นกรรมการแทนตามวรรคหนึ่ง อยู่ในตำแหน่งได้เพียงเท่าวาระที่ยังเหลืออยู่ของกรรมการซึ่งตนแทน

                   มาตรา ๒๐  นอกจากการพ้นจากตำแหน่งทั้งคณะตามมาตรา ๓๓ ให้กรรมการที่พ้นจากตำแหน่งยังคงอยู่ในตำแหน่งเพื่อดำเนินกิจการของสภาองค์กรต่อไปเท่าที่จำเป็นจนกว่าคณะกรรมการชุดใหม่เข้ารับหน้าที่

                   กรรมการที่พ้นจากตำแหน่งตามวรรคหนึ่งต้องจัดให้มีการประชุมสมาชิกสามัญ เพื่อให้มีคณะกรรมการชุดใหม่ตามมาตรา ๑๕ ภายในสามสิบวันนับแต่วันพ้นจากตำแหน่ง

                   ในกรณีที่ตำแหน่งกรรมการว่างลงจนเหลือจำนวนน้อยกว่าที่จะเป็นองค์ประชุมตามมาตรา ๒๒ ให้กรรมการที่เหลืออยู่กระทำการในนามของคณะกรรมการต่อไปได้แต่เฉพาะการจัดให้มีการประชุมเพื่อเลือกตั้งหรือแต่งตั้งผู้แทนสมาชิกสามัญเป็นกรรมการแทนตามมาตรา ๑๙ และการจัดให้มีการประชุมใหญ่สภาองค์กรคุ้มครองผู้บริโภค

                   มาตรา ๒๑  คณะกรรมการมีอำนาจหน้าที่วางนโยบายและดำเนินงานของสภาองค์กร
ให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของสภาองค์กร และให้มีอำนาจหน้าที่ดังต่อไปนี้ด้วย

                   (๑) ออกข้อบังคับเกี่ยวกับสิทธิหน้าที่ของสมาชิก การรับสมัคร คุณสมบัติ วินัย การลงโทษสมาชิกและการพ้นจากสมาชิกภาพ รวมทั้งการอุทธรณ์

                   (๒) ออกข้อบังคับเกี่ยวกับการเลือกตั้งคณะกรรมการ

                   (๓) ออกข้อบังคับเกี่ยวกับการประชุมและดำเนินกิจการของคณะกรรมการและการประชุมใหญ่สภาองค์กร

                   (๔) ออกข้อบังคับเกี่ยวกับการจัดตั้งและการดำเนินกิจการของสำนักงานสาขาสภาองค์กรตามมาตรา ๘

                   (๕) ออกข้อบังคับเกี่ยวกับการจำแนกกลุ่มสมาชิกตามมาตรา ๙ ตลอดจนกิจการอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง

                   (๖) ออกข้อบังคับกำหนดค่าลงทะเบียน ค่าบำรุง และค่าบริการที่จะพึงเรียกเก็บจากสมาชิกหรือบุคคลภายนอก

                   (๗) ออกข้อบังคับเกี่ยวกับการบัญชีและการเงินของสภาองค์กร

                   (๘) ออกข้อบังคับเกี่ยวกับการบรรจุ การแต่งตั้ง การถอดถอน การกำหนดตำแหน่ง อัตราเงินเดือน ค่าจ้าง และเงินบำเหน็จ รางวัลพนักงาน รวมทั้งระเบียบ วินัย การลงโทษและการร้องทุกข์ของพนักงาน

                   (๙) ออกข้อบังคับเกี่ยวกับการสงเคราะห์พนักงาน ตลอดจนครอบครัวของบุคคลดังกล่าว หรือผู้ซึ่งพ้นจากการเป็นพนักงาน

                   (๑๐) ออกระเบียบหรือข้อบังคับในเรื่องอื่นใดที่จำเป็นต่อการดำเนินงานภายในเกี่ยวกับกิจการของสภาองค์กร

                   (๑๑) ให้คำปรึกษา แนะนำ ชี้แจง และอำนวยความสะดวกแก่สมาชิกในการส่งเสริม คุ้มครอง และเผยแพร่สิทธิของผู้บริโภค

                   (๑๒) เสนอแนะให้ความเห็นและให้คำปรึกษาแก่รัฐมนตรีในเรื่องที่เกี่ยวกับการส่งเสริม คุ้มครอง และเผยแพร่สิทธิของผู้บริโภค

                   การกำหนดหรือแก้ไขเปลี่ยนแปลงข้อบังคับตามวรรคหนึ่ง ต้องได้รับอนุมัติจากที่ประชุมใหญ่สภาองค์กร

                   มาตรา ๒๒  การประชุมของคณะกรรมการ ต้องมีกรรมการมาประชุมไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่งของจำนวนกรรมการทั้งหมดตามมาตรา ๑๕ จึงจะเป็นองค์ประชุม

                   ให้ประธานสภาองค์กรเป็นประธานในที่ประชุม ถ้าประธานสภาองค์กรไม่อยู่ในที่ประชุมหรือไม่อาจปฏิบัติหน้าที่ได้ให้รองประธานสภาองค์กรเป็นประธานในที่ประชุมตามลำดับ

                   ถ้าประธานและรองประธานสภาองค์กรไม่อยู่หรือไม่อาจปฏิบัติหน้าที่ได้ ให้คณะกรรมการเลือกกรรมการซึ่งเป็นสมาชิกสามัญคนหนึ่งเป็นประธานในที่ประชุม

                   การวินิจฉัยชี้ขาดของที่ประชุมให้ถือตามเสียงข้างมาก

                   กรรมการคนหนึ่งให้มีเสียงหนึ่งในการลงคะแนน ถ้าคะแนนเสียงเท่ากัน ให้ประธานในที่ประชุมออกเสียงเพิ่มขึ้นอีกหนึ่งเสียงเป็นเสียงชี้ขาด

                   ในการประชุมคณะกรรมการ ถ้ามีการพิจารณาเรื่องใดที่เกี่ยวกับตัวกรรมการผู้ใด กรรมการผู้นั้นมีสิทธิชี้แจงในเรื่องนั้น แต่ไม่มีสิทธิออกเสียง

                   มาตรา ๒๓  ในกิจการที่เกี่ยวกับบุคคลภายนอก ให้ประธานสภาองค์กรเป็นผู้แทนของสภาองค์กร

                   การดำเนินกิจการที่เกี่ยวกับบุคคลภายนอกให้เป็นไปตามที่กำหนดในข้อบังคับ

หมวด ๓

การดำเนินกิจการ

                  

                   มาตรา ๒๔  ให้คณะกรรมการจัดให้มีการประชุมใหญ่สภาองค์กรปีละหนึ่งครั้ง การประชุมใหญ่เช่นนี้เรียกว่าประชุมสามัญ

                   การประชุมใหญ่คราวอื่นนอกจากการประชุมตามวรรคหนึ่ง เรียกว่าการประชุมวิสามัญ

                   มาตรา ๒๕  เมื่อมีเหตุจำเป็น คณะกรรมการจะเรียกประชุมวิสามัญเมื่อใดก็ได้

                   สมาชิกสามัญจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในสิบของจำนวนสมาชิกสามัญจะทำหนังสือร้องขอต่อคณะกรรมการให้เรียกประชุมวิสามัญก็ได้ ในหนังสือร้องขอนั้นต้องระบุว่าประสงค์ให้เรียกประชุมเพื่อการใด

                   ในกรณีที่สมาชิกสามัญเป็นผู้ร้องขอให้เรียกประชุมวิสามัญตามวรรคสอง ให้คณะกรรมการเรียกประชุมวิสามัญภายในสามสิบวันนับแต่วันที่รับหนังสือร้องขอ

                   มาตรา ๒๖  ในการประชุมใหญ่สภาองค์กร ต้องมีสมาชิกสามัญมาประชุมไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่งของจำนวนสมาชิกสามัญจึงจะเป็นองค์ประชุม

                   การวินิจฉัยชี้ขาดของที่ประชุมให้ถือตามเสียงข้างมากของสมาชิกสามัญซึ่งมาประชุม

                   มาตรา ๒๗  ในการประชุมใหญ่สภาองค์กร ถ้าสมาชิกสามัญมาประชุมไม่ครบองค์ประชุม ให้เลื่อนการประชุมนั้นออกไปอีกครั้งหนึ่ง โดยให้ประธานสภาองค์กรแจ้งวันประชุมครั้งใหม่ให้สมาชิกสามัญทราบล่วงหน้าไม่น้อยกว่าสิบห้าวัน การประชุมใหญ่ครั้งใหม่นี้ถ้าเป็นการประชุมที่คณะกรรมการเรียกไม่ว่าจะมีสมาชิกสามัญมาประชุมจำนวนเท่าใดให้ถือเป็นองค์ประชุมได้ แต่การประชุมในครั้งนี้ให้ดำเนินการได้เฉพาะมาตรา ๒๘ และมาตรา ๒๙ เท่านั้น

                   มาตรา ๒๘  ให้คณะกรรมการจัดทำรายงานประจำปีแสดงผลงานของคณะกรรมการในปีที่ล่วงมา และคำชี้แจงเกี่ยวกับนโยบายเสนอต่อที่ประชุมสามัญพร้อมด้วยงบดุลและบัญชีรายได้และรายจ่ายประจำปี ซึ่งมีผู้สอบบัญชีรับรองภายในหนึ่งร้อยยี่สิบวันนับแต่วันสิ้นปีปฏิทิน และให้ส่งสำเนาเอกสารดังกล่าวไปยังรัฐมนตรีภายในสามสิบวันนับแต่วันที่ที่ประชุมสามัญรับรองแล้ว

                   มาตรา ๒๙  ผู้สอบบัญชีตามมาตรา ๒๘ นั้น ให้ที่ประชุมใหญ่สภาองค์กรแต่งตั้งจากผู้สอบบัญชีรับอนุญาตตามกฎหมายว่าด้วยผู้สอบบัญชี และต้องไม่เป็นกรรมการหรือพนักงาน

                    ให้ผู้สอบบัญชีมีอำนาจตรวจสอบสรรพสมุดบัญชี และเอกสารหลักฐานของสภาองค์กร และขอคำชี้แจงจากกรรมการและพนักงานได้

                   ให้ผู้สอบบัญชีได้รับประโยชน์ตอบแทนตามที่ที่ประชุมใหญ่สภาองค์กรกำหนด

หมวด ๔

การกำกับโดยรัฐ

                  

                   มาตรา ๓๐  ให้รัฐมนตรีมีอำนาจ ดังต่อไปนี้

                   (๑) กำกับดูแลให้คณะกรรมการดำเนินการตามมาตรา ๒๘

                   (๒) สั่งให้พนักงานเจ้าหน้าที่สอบสวนข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการดำเนินงานของสภาองค์กร

                   (๓) สั่งเป็นหนังสือให้กรรมการชี้แจงข้อเท็จจริงเกี่ยวกับกิจการของสภาองค์กร และจะให้ส่งเอกสารเกี่ยวกับการดำเนินงานหรือรายงานการประชุมของคณะกรรมการด้วยก็ได้

                   (๔) สั่งเป็นหนังสือให้สภาองค์กรหรือกรรมการระงับหรือแก้ไขการกระทำใด ๆ ที่ปรากฏว่าขัดต่อกฎหมายหรือข้อบังคับ

                   เมื่อได้สั่งการตามวรรคหนึ่งแล้ว ให้รัฐมนตรีแจ้งคณะรัฐมนตรีเพื่อทราบพร้อมด้วยเหตุผลในการดำเนินการดังกล่าวภายในสามสิบวัน

                   มาตรา ๓๑  ในการปฏิบัติตามคำสั่งของรัฐมนตรีตามมาตรา ๓๐ ให้พนักงานเจ้าหน้าที่มีอำนาจเข้าไปตรวจสอบเอกสารหรือหลักฐานในสำนักงานของสภาองค์กรได้ในระหว่างเวลาทำการ หรือให้บุคคลซึ่งเกี่ยวข้องชี้แจงแก่พนักงานเจ้าหน้าที่ตามที่ร้องขอ

                   ในการปฏิบัติการของพนักงานเจ้าหน้าที่ตามวรรคหนึ่ง ให้บุคคลซึ่งเกี่ยวข้องอำนวยความสะดวกตามสมควร

                   มาตรา ๓๒  ในการปฏิบัติการตามมาตรา ๓๑ ให้พนักงานเจ้าหน้าที่แสดงบัตรประจำตัวต่อบุคคลซึ่งเกี่ยวข้อง

                   บัตรประจำตัวพนักงานเจ้าหน้าที่ให้เป็นไปตามแบบที่รัฐมนตรีกำหนด

                   มาตรา ๓๓  เมื่อปรากฏว่าสภาองค์กรไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของรัฐมนตรีตามมาตรา ๓๐ หรือกระทำการใด ๆ อันเป็นการผิดวัตถุประสงค์ของสภาองค์กร หรือกระทำการใด ๆ อันอาจเป็นภัยต่อความมั่นคงของประเทศ ความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชน หรือระบบเศรษฐกิจของประเทศ ให้รัฐมนตรีโดยอนุมัติของคณะรัฐมนตรีมีอำนาจสั่งให้กรรมการคนใดคนหนึ่งหรือทั้งคณะพ้นจากตำแหน่ง ในกรณีเช่นนี้ กรรมการที่พ้นจากตำแหน่งไม่มีสิทธิเป็นกรรมการอีก

                   มาตรา ๓๔  ในกรณีที่รัฐมนตรีมีคำสั่งให้กรรมการทั้งคณะพ้นจากตำแหน่งตามมาตรา ๓๓ ให้รัฐมนตรีแต่งตั้งบุคคลจากสมาชิกสามัญของสภาองค์กรจำนวนไม่น้อยกว่าสิบคน แต่ไม่เกินสิบห้าคน เป็นคณะกรรมการชั่วคราวในวันเดียวกันกับวันที่รัฐมนตรีมีคำสั่งให้กรรมการทั้งคณะพ้นจากตำแหน่ง และให้นำความในมาตรา ๑๕ วรรคสอง มาใช้บังคับโดยอนุโลม

                   ให้คณะกรรมการชั่วคราวตามวรรคหนึ่ง มีอำนาจหน้าที่ปฏิบัติการเพียงเท่าที่จำเป็น และดำเนินการเรียกประชุมสมาชิกสามัญภายในหกสิบวันนับแต่วันที่รัฐมนตรีมีคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการชั่วคราว เพื่อให้มีการเลือกตั้งและแต่งตั้งคณะกรรมการชุดใหม่ตามมาตรา ๑๕

                   เมื่อคณะกรรมการชุดใหม่เข้ารับหน้าที่แล้ว ให้คณะกรรมการชั่วคราวซึ่งรัฐมนตรีแต่งตั้งพ้นจากตำแหน่ง

หมวด ๕

บทกำหนดโทษ

                  

                   มาตรา ๓๕  สภาองค์กรฝ่าฝืนมาตรา ๗ ต้องระวางโทษปรับไม่เกินห้าแสนบาท

                   มาตรา ๓๖  กรรมการผู้ใดฝ่าฝืนมาตรา ๗ หรือกระทำการอันเป็นการผิดวัตถุประสงค์ของสภาองค์กร และการกระทำนั้นเป็นภัยต่อเศรษฐกิจ ความมั่นคงของประเทศ หรือความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชน ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินห้าปี หรือปรับไม่เกินห้าแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

                   มาตรา ๓๗  ผู้ใดฝ่าฝืนมาตรา ๑๑ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหกเดือน หรือปรับไม่เกินห้าหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ และปรับอีกวันละห้าพันบาทจนกว่าจะเลิกใช้

                   มาตรา ๓๘  ผู้ใดขัดขวางหรือไม่ชี้แจงหรือไม่อำนวยความสะดวกให้แก่พนักงานเจ้าหน้าที่ซึ่งปฏิบัติการตามมาตรา ๓๑ ต้องระวางโทษปรับไม่เกินสองพันบาท

บทเฉพาะกาล

                  

                   มาตรา ๓๙  ในวาระเริ่มแรก ให้สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภคจัดให้องค์กรซึ่งมีคุณสมบัติตามมาตรา ๑๓ สมัครเป็นสมาชิกสามัญของสภาองค์กรภายในหกสิบวันนับแต่วันที่พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ

                   ให้สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภคจัดให้มีการเลือกตั้งคณะกรรมการสภาองค์กรชุดที่หนึ่งภายในสามสิบวันนับแต่พ้นกำหนดเวลาตามวรรคหนึ่ง ในการนี้ ให้สมาชิกสามัญแต่ละรายเสนอชื่อผู้แทนได้ไม่เกินรายละสามคน

                   การเลือกตั้งตามวรรคสอง ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่รัฐมนตรีกำหนดโดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา

ผู้รับสนองพระบรมราชโองการ

………………………………………….

       นายกรัฐมนตรี

ร่างกฎหมายเพื่อสร้างความเข้มแข็งให้กระบวนการคุ้มครองผู้บริโภค

บันทึกหลักการและเหตุผล

ประกอบร่างพระราชบัญญัติคุ้มครองการดำเนินงานบางประการ

ขององค์กรเอกชนในการคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภค

พ.ศ. ....

                  

หลักการ

                   ให้มีกฎหมายคุ้มครองการดำเนินงานบางประการขององค์กรเอกชนในการคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภค

เหตุผล

                    โดยที่เป็นการสมควรคุ้มครองการทดสอบหรือวิเคราะห์คุณภาพ ความปลอดภัย หรือความคุ้มค่าของสินค้าหรือบริการใด ๆ รวมทั้งการเปิดเผยผลการทดสอบหรือวิเคราะห์ดังกล่าวต่อผู้บริโภคที่ดำเนินการโดยองค์กรเอกชนซึ่งมีวัตถุประสงค์ในการคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภคและได้ขึ้นทะเบียนไว้กับรัฐ อันเป็นการส่งเสริมให้ภาคเอกชนมีส่วนร่วมกับรัฐในการสร้างความเข้มแข็งให้แก่ระบบการคุ้มครองผู้บริโภคของประเทศ  จึงจำเป็นต้องตราพระราชบัญญัตินี้

  

ร่าง

พระราชบัญญัติ

คุ้มครองการดำเนินงานบางประการขององค์กรเอกชน

ในการคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภค

พ.ศ. ....

                  

...............................................

...............................................

...............................................

                   .....................................................................................................................................................

...............................................

                   โดยที่เป็นการสมควรมีกฎหมายคุ้มครองการดำเนินงานบางประการขององค์กรเอกชนในการคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภค

                   .....................................................................................................................................................

...............................................

                   มาตรา ๑  พระราชบัญญัตินี้เรียกว่า “พระราชบัญญัติคุ้มครองการดำเนินงานบางประการขององค์กรเอกชนในการคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภค พ.ศ. .... ”

                   มาตรา ๒  พระราชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป

                   มาตรา ๓  ในพระราชบัญญัตินี้

                   “ผู้บริโภค” หมายความว่า ผู้บริโภคตามกฎหมายว่าด้วยการคุ้มครองผู้บริโภค

                   “สิทธิของผู้บริโภค” หมายความว่า สิทธิของผู้บริโภคตามกฎหมายว่าด้วยการคุ้มครองผู้บริโภค

                   “องค์กรเอกชน” หมายความว่า นิติบุคคลเอกชนที่จัดตั้งขึ้นตามกฎหมายไทยซึ่งมีวัตถุประสงค์ในการคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภคและได้ขึ้นทะเบียนไว้กับสำนักงานตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่รัฐมนตรีกำหนดโดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา

                   “สำนักงาน” หมายความว่า สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค

                   มาตรา ๔  การดำเนินงานขององค์กรเอกชนดังต่อไปนี้ หากเป็นการกระทำโดยสุจริตเพื่อคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภค และไม่เป็นการเปรียบเทียบกับสินค้าหรือบริการของผู้ผลิตหรือผู้ให้บริการรายอื่น ไม่เป็นการกระทำความผิด

                    (๑) การทดสอบหรือวิเคราะห์คุณภาพ ความปลอดภัย หรือความคุ้มค่าของสินค้าหรือบริการใด ๆ

                    (๒) การเปิดเผยผลการทดสอบหรือวิเคราะห์ตาม (๑) ต่อผู้บริโภค

                   มาตรา ๕  ในกรณีที่องค์กรเอกชนดำเนินงานตามมาตรา ๔ ร่วมกับสถาบันการศึกษาหรือวิจัยของรัฐหรือเอกชนในประเทศที่มีสถานะเป็นนิติบุคคล ให้สถาบันการศึกษาหรือวิจัยนั้นได้รับความคุ้มครองตามมาตรา ๔ ด้วย

                 มาตรา ๖  องค์กรเอกชนใดที่ศาลมีคำพิพากษาถึงที่สุดว่าฝ่าฝืนมาตรา ๔ ให้สำนักงานลบชื่อองค์กรเอกชนนั้นจากทะเบียนภายในเจ็ดวันนับแต่วันที่ทราบคำพิพากษาดังกล่าว และให้ประกาศชื่อขององค์กรเอกชนดังกล่าวพร้อมทั้งรายชื่อกรรมการและผู้มีอำนาจจัดการนิติบุคคลนั้นในระบบเทคโนโลยีสารสนเทศของสำนักงานด้วย

                      มาตรา ๗  ให้นายกรัฐมนตรีรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้

ผู้รับสนองพระบรมราชโองการ

..........................................

       นายกรัฐมนตรี